Corona’s schreeuw

“Op een avond wandelde ik langs een weg – aan de ene kant lag de stad, onder me lag het fjord. Ik voelde me moe en ziek – ik bleef staan uitkijken over het fjord. De zon ging onder – de wolken waren rood getint als met bloed. Het kwam me voor alsof de hele natuur aan het schreeuwen was – het was net of ik een schreeuw kon horen.” aldus Edvard Munch over wat hem inspireerde tot zijn beroemde schilderij ‘De schreeuw’. Hij gaf daarmee uitdrukking aan de schreeuw van de natuur en de mens die het pijn doet. Het maakte deel uit van een serie doeken met als titel ‘De Liefde’.

Wie dit blog leest zal begrijpen waarom deze zo begint. Als wij goed luisteren kunnen wij in de huidige wereld om ons heen een schreeuw horen. Geen schreeuw om ons te beangstigen maar om ons te wekken; uit Liefde. Het is immers deze mystieke energie die, zodra we te ver zijn afgedwaald, ons telkens aanroept en de weg wijst. Altijd om ons als individu of als mensheid te helen door meer bewustwording van eenheid waarvan alles deel is. Dat hieraan vaak chaos en ellende aan vooraf gaat is bijna onontkoombaar; we hechten zo aan onze eigen weg. Dit in alles verankerde helende proces noemen wij in het klein ‘persoonlijke groei’ en in het groot ‘evolutie’.

Dit alles komt naar boven op het moment dat de mensheid grip op het coronavirus begint te krijgen. Historisch gezien een ongelooflijk knappe prestatie. Onze kennis en kunde heeft ongekend veel menselijk leed voorkomen. Zonder de enorm hoge organisatiegraad van onze wereldsamenleving was dit niet gelukt. De krachttoer waartoe we in staat zijn gebleken roept dankbaarheid en hoop op. Maar ook vragen als: is er meer éénheid in de wereld dan de dagelijks overheersende onenigheid doet vermoeden? Staat de kleine wereld van ons ‘ik’ nog wel het besef toe dat we deel zijn van iets groters? Zijn we door de focus op wat ons (onder)scheidt het besef kwijt geraakt van wat ons bindt?  

We stellen deze vragen omdat we er van overtuigd zijn dat ook de huidige crisis het verdient om betekenis te krijgen. Crises overkomen ons niet zomaar, zijn geen ‘straf van hogerhand’, integendeel. De potentie om ons verder te brengen in onze evolutie zit hem in het doorgronden van waar we ons niet bewust van waren. Niet zonder reden zette ‘Corona’ alles stil en vroeg het om isolatie; alles loslaten om tot bezinning te komen. Vergelijk de pandemie met een burn-out die ons als mens kan overkomen; de symptomen en hun gevolgen zijn lastig maar nooit het werkelijke probleem. Om duurzaam te kunnen helen moeten we op zoek gaan naar wat om verandering vraagt. Wie hier gehoor aan geeft groeit in bewustzijn en ziet kans meer zichzelf te gaan leven (wat gelukkig maakt). Willen we als mensheid ons voordeel doen met de coronapandemie dan moeten we ook samen een dergelijke weg bewandelen.

Hierna een vijftal voorbeelden van wat in ons persoonlijke en collectieve bewustzijn ver naar de achtergrond is verdwenen. Ze zijn een liefdevolle oproep tot heling. Ervaar al lezende wat het met je doet, onderzoek of je het tot je gedachtegoed kunt maken, ook als je weerstand voelt. ‘Corona’ reikt het je aan, niet zonder reden:

De mens is afhankelijk
De hedendaagse mens leeft erg eenzijdig met de focus op zichzelf. Zijn lichaam en geest zijn geworden tot instrumenten van ambities, van wie hij wil zijn. Het streven naar autonomie heeft hem de illusie gebracht van onafhankelijkheid, iemand op zichzelf te zijn. ‘Corona’ heeft deze ballon doorgeprikt; overleven doe je samen! Maar ook leven doe je samen; zie de hunkering naar persoonlijk contact, naar zorg en aandacht met een menselijke maat.

Alles is met alles verbonden
Het virus trekt zich niets aan van landsgrenzen, heeft in no time een weg gevonden naar alle uithoeken van de Aarde. Preventieve maatregelen hebben alleen zin met werelddekking. Voor de ontwikkeling en het inzetten van vaccins is het essentieel gebleken om kennis en kunde wereldwijd te delen. Het virus heeft laten zien hoe sterk we verbonden zijn; in onze kwetsbaarheid en in onze kracht. Niet alleen verbonden als mensen maar met alle leven. Het vraagt van de mens als soort om zijn heersende levensstijl te herzien en tot harmonie te komen.

De mens is kwetsbaar
‘Corona’ maakt eens te meer duidelijk hoe kwetsbaar we zijn. Van de één op de andere dag kan een minuscuul wezentje ons lichaam vellen en ons leven volledig op tilt zetten of erger. Ook in mentaal opzicht stelde de pandemie ons op de proef. Denk hierbij niet alleen aan ouderen maar vooral ook aan jongeren. Hun kwetsbaarheid laat ons zien hoe zij op hun tenen lopen om in deze tijd volwassen te worden. Alleen maar meer Jeugdzorg en Kinderpsychiaters zijn daarop niet het gepaste antwoord. Laten we onze kwetsbaarheid in ons hele doen en laten bewust voorop stellen. Als vanzelf zullen we dan anders omgaan met de gemeenschap van alle leven waar we deel van zijn. De Aarde zal dit toejuichen.

Leven eist rechtvaardigheid
Niets en niemand ontziend hebben de rijke landen zich gestort op de bestrijding van de pandemie. Beademingsapparatuur en vaccins werden wereldwijd opgekocht met een hebzucht die ons eigen is; veel meer dan noodzakelijk. Machtige bedrijven verrijken hun toch al vermogende aandeelhouders door hun knowhow niet te delen. Het arme deel van de wereldbevolking ontbeert het aan alles omdat wij niet willen delen. Schaamteloos gaan in westerse landen stemmen op om uit eigen belang hier iets aan te doen. Het laat zien hoe onze samenleving gebouwd is op ongelijkheid. Slavernij, rassendiscriminatie, vluchtelingenproblematiek; ze hebben dezelfde achtergrond. Het virus zal ons door nieuwe varianten blijven herinneren aan onze misdragingen. Pas als we de ander als onze gelijke beschouwen doen wij het leven recht.

De natuur is onze basis
Lange tijd zijn we door ‘Corona’ beperkt in onze bewegingsvrijheid. Publieke voorzieningen gingen op slot, ontspanning moesten we thuis gaan vinden. Als de vier muren benauwden restte ons slechts ‘buiten’. De mensheid heeft massaal ervaren wat wezenlijk is als de wereld om ons heen niet meer in van alles voorziet; het geschenk van de natuur. Het kende vele vormen: een ommetje voor een frisse neus, met de thermoskan op een plaid in een park, een wandeling in een bos, de aanschaf van een huisdier etc. Het contact met de natuur kreeg bij heel veel mensen een pril herstel. De waarde er van in onze directe leefomgeving zal meer onderkend worden. Zeker zal ‘Corona’ bij gaan dragen aan de acceptatie van maatregelen in het kader van klimaatverandering. Ook dat is winst. Geen crisis kan los gezien worden van de andere.    

‘Corona’ reikt ons wezenlijke inzichten aan om tot meer harmonie te komen. Daarmee zijn ze nog lang geen gemeengoed. Hoopvol is dat de afgelopen tijdheeft laten zien dat we in no time veel los kunnen laten en het anders kunnen doen. Als ‘het echt moet’ kunnen we onze leefstijl drastisch wijzigen. Willen veranderingen echter duurzaam zijn dan is meer nodig dan alleen een dringende noodzaak. Daarvoor zijn blijvende veranderingen in bewustzijn nodig als hiervoor geschetst; een nieuw verhaal. Laten we als mensheid onszelf bevrijden van de pijn van ongelijkheid, uitbuiting en de dagelijkse last van stress omdat we onze verhevenheid moeten bewijzen. Onze natuur vertelt ons dat we heel en één zijn, daar tegen strijden mogen we loslaten. Elk van ons wordt daartoe door ‘Corona’ geroepen. Moge velen luisteren.

Jolanda en Ad Vermeer

Aardewijs

18 mei 2021

P.S.  Zowel de zomercursus ‘Mijn Aard(e)’ als de jaarcursus ‘Onder het bestaan een nieuwe bodem’ gaan hierover. Alle informatie hierover op deze website. Er is nog plaats om deel te nemen.